Do‘s en dont’s bij burn-out: acceptatie
Herstellen van burn-out begint bij acceptatie
Eigenlijk kan je het niet geloven. Zo erg zal het toch niet zijn?
Jij burn-out?
Je zelfbeeld valt in duigen.
Jíj? een burn-out?
OK, er ís wat met je aan de hand.
Je hebt een extreem vermoeid lichaam; je bent een stuk emotioneler; en ja, dat malen in je hoofd, dat gaat ook maar door en door (1). De dokter zei dat je oververmoeid bent en overbelast, en dat je rust moet nemen (2). Daarom heb je je ziek gemeld op je werk. Maar je wilt wel zo snel mogelijk weer normaal functioneren. Dus zeg je tegen je collega’s dat je er waarschijnlijk over twee weken (max!) weer bent.
Komende week ga je het rustiger aan doen
Vroeg naar bed en lekker uitrusten. Om je conditie op te krikken zoek je je sportschoenen op. Dagelijks hardlopen valt je zwaar maar zal je goed doen. Gewoon tanden op elkaar en doorzetten. Daar word je fitter van.
Een goede herstelstrategie bij stressklachten, maar niet bij burn-out
Bij burn-out is je herstelvermogen verminderd en ben je door je reserves heen.
Je stresssysteem zélf is gestrest en ontregeld. En doordat het stresssysteem ál je andere organen, weefsels en lichaamsfuncties aanstuurt (zoals je immuunsysteem, aandachtsysteem, slaap-waakritme, spieren) zijn ook andere klachten en disfuncties ontstaan. Daarom werken de normale anti-stressmaatregelen niet bij een burn-out.
Maar wat kan je dan wel doen om uit je burn-out te komen?
De eerste stap naar herstel: accepteren
- Accepteer de situatie
- Accepteer jezelf (en merk de signalen van je lichaam op)
Accepteer de situatie
Helaas bestaat er nog geen medische test die feilloos uitsluitsel geeft wat je precies mankeert, of hoe lang het gaat duren. Dat maakt het zo lastig om uit te leggen wat er met je aan de hand is aan je partner, collega’s en vrienden. Misschien twijfel je zelf ook nog over de ernst van de situatie. (Moet je niet gewoon wat strenger voor jezelf zijn?)
Maar het probleem is niet dat je niet wílt. Het ligt echt niet aan je motivatie. Het komt doordat je niet meer kúnt (3).
Bekijk het eens vanuit een andere kant: gezien de lange periode van overbelasting die je achter de rug hebt, is het eigenlijk ook heel logisch dat het nu niet zo goed met je gaat.
Accepteer jezelf
Goed voor jezelf zorgen is misschien niet je sterkste kant. Je aandacht richt zich meestal naar buiten, naar je omgeving en wat die van je verwacht. Maar om beter te worden, sta jij nu op de eerste plaats. Dat is de enige manier om er op den duur weer voor anderen te kunnen zijn.
Misschien klinkt het ‘zweverig’, maar het is ook tijd om naar de signalen van je lichaam te luisteren. Je lichaam praat de hele dag door met je. Het zegt hoe je je voelt en of je zin hebt om dingen te doen, of juist niet. Jij bent inmiddels een kei geworden in ’t negeren van die signalen.
Een burn-out ontstaat op wilskracht
Alleen doorzetters, mensen die alle stoptekens van hun lichaam kunnen negeren, raken uitgeput. Die signalen zeiden dat je te actief was en meer rust nodig had. Misschien zag je geen mogelijkheid om ernaar te luisteren, of was de beloning voor ‘doorgaan’ hoog. Hoe dan ook: je bent te ver gegaan en nu heeft je lichaam je een poosje op ‘non-actief’ gesteld.
Naar je lichaam luisteren kan nogal onaangenaam zijn
Want dan voel je dat je constant gespannen bent of opgefokt, dat je spieren pijnlijk zijn en stijf. Ook word je je bewust van je energietekort, waardoor zelfs simpele dingen als boodschappen doen een hele onderneming worden. Flink zijn, je gezondheid bagatelliseren, of je tegen je vermoeidheid verzetten: je hebt het lang gedaan en het lijkt misschien sterk, maar houd ermee op. Probeer schuldgevoelens en ideeën over ‘persoonlijk falen’ van je af te schudden. Daar heb je weinig aan. Het is tijd dat je een pas op de plaats maakt.
Acceptatie doorbreekt de vicieuze cirkel
Door te accepteren dat je een tijdje uit de running bent, creëer je rust en ruimte in je hoofd. Het opent de weg naar ontspanning en helpt je gezonde beslissingen te nemen. Er kan -eindelijk!- aandacht zijn voor innerlijke behoeften. En nee, dat is geen luxe of vaag geleuter; dat is concreet aan achterstallig onderhoud werken.
Het is de eerste, noodzakelijke stap op weg naar herstel.
Geschreven door Carolien Hamming
directeur van CSR-Centrum
Vragen of opmerkingen? Zet je reactie hieronder of mail naar info@csrcentrum.nl.
Vind een CSR-stresscoach bij jou in de buurt.
Word ook CSR-stresscoach: volg onze cursus.
HEB JE VRAGEN OVER DIT BLOG?
Stuur gerust een mailtje naar info@csrcentrum.nl
