Voel je je regelmatig vermoeid of overbelast en wil je weten hoe het met je veerkracht gesteld is? Check jezelf dan met de CSR Vragenlijst Stressklachten en ontvang direct een rapport met jouw scores, ons deskundig advies en handige tips.

Langdurige overbelasting/stress heeft impact op je psyche en lichaam. Daar is deze professionele vragenlijst op afgestemd. Er worden vragen gesteld over psychisch functioneren (zoals stressklachten en je stemming) en over fysieke aspecten (zoals lichamelijke vermoeidheid en cognitief functioneren). Tezamen geven de verschillende onderdelen van de vragenlijst een compleet beeld hoe je ervoor staat.

Tijdens de Week van de Werkstress (maandag 13 t/m 17 november 2023) kon je de vragenlijst gratis bestellen (normale prijs: € 9,95). We vragen geen tegenprestatie van je. Jouw data zijn veilig bij ons, we doen er verder niets mee.

Hieronder zie je een voorbeeld van het begin van het rapport dat je ontvangt:

Resultaten van vragenlijstscores - Week van de Werkstress

De vragenlijst bestellen

Voor wie?

✔ Als je de ernst van je stress(klachten) of vermoeidheid wilt inschatten

✔ Als je advies en tips wilt om veerkrachtiger te worden

✔ Als je onderbouwing zoekt voor een gesprek met je leidinggevende, bedrijfsarts of huisarts.


Stappen:

1. Bestel (1 minuut) 

2. Invullen wanneer het jou uitkomt (10 minuten)

3. Direct jouw scores op het scherm, met ons deskundig advies.

In dit informatieve overzichtsartikel over de CSR-Methode, geschreven door directeur van CSR Carolien Hamming en promovenda Rebecca Vandenabeele voor het Tijdschrift voor Coaching, wordt beschreven hoe burn-out zich ontwikkelt en welke stappen je kunt nemen om herstel te bevorderen.


TROUW, 16 maart 2023

Het CBS stapt af van de term burn-out, omdat deze onderhevig zou zijn aan inflatie (Trouw, 20 februari). Organisatiepsychologen vinden de nieuwe term ‘psychische vermoeidheid’ een terechte keuze. Wat mij betreft is het een gemiste kans. We blijven hangen in de psychologische groef die al helemaal grijs is gedraaid. 

Psychologen doen al decennia onderzoek naar burn-out. Ze willen begrijpen hoe het komt dat mensen zo uitgeput kunnen raken en wat de beste behandeling is. Maar ondanks al dat onderzoek, lukt het maar niet om consistente resultaten te krijgen. 

Het klinkt misschien gek, maar dat komt doordat de wetenschappers niet goed weten wat burn-out precies is en hoe je het betrouwbaar vaststelt. Hoewel we massaal herkennen dat te veel spanning tot uitputting kan leiden, is het wetenschappelijke fundament onder het concept burn-out nog onvoldoende ontwikkeld. De belangrijkste factor die het fundament zo wankel houdt, is de eenzijdige focus op de psychische verschijnselen. Het is net alsof fysieke processen geen rol spelen. Dat zie je terug in het onderzoek en nu weer in de nieuwe benaming. 

We doen net alsof fysieke processen geen rol spelen

Natuurlijk ervaren we hinderlijke psychische verschijnselen als we vermoeid raken door veel spanning, maar er zijn ook altijd fysieke symptomen. 

Centrale aanjager bij het ontwikkelen van uitputtingsklachten is chronische stress. Daar is vriend en vijand het wel over eens. Het bijzondere van stress is dat het een brugfunctie vervult tussen lichaam en geest. Zonder fysieke stressreacties is er geen psychische ervaring, en vice versa. 

En wat de oorzaak van verhoogde spanning ook is: als deze te heftig is of te lang aanhoudt, ontstaan er neurobiologische veranderingen in het lichaam, waaronder in het stresssysteem zelf. Denk aan veranderingen in bioritme (slaap- waakritme) op celniveau (stoffen komen de cel niet meer in), en in de aansturing van ons DNA (de aanmaak van stofjes verandert).

Deze ‘hardware’-veranderingen liggen aan de basis van vele mogelijke symptomen en klachten die ontstaan. De psychische vermoeidheid die het CBS onderzoekt, is een psychobiologisch probleem. In  benaming, definitie, onderzoek en behandeling moet dit gegeven terugkomen. 

Dus CBS, waarom niet écht veranderen en bijvoorbeeld spreken van stress-gerelateerde vermoeidheid? Dat biedt tenminste het begin van een perspectief op een beter begrip, beter onderzoek en daarmee op betere preventie en betere behandeling.

Carolien Hamming

Directeur CSR Expertisecentrum 
voor stress en veerkracht

De politieke chaos komt ook door een ongezond arbeidsethos in Den Haag, schrijven bedrijfscounselor Jennifer Elders en Carolien Hamming, directeur van CSR Centrum in Trouw op zaterdag 17 april 2021.

De chaotische start van de kabinetsformatie heeft twee diepere oorzaken die met het functioneren onder complexe omstandigheden te maken hebben. De eerste oorzaak is een al jaren aanzwellende druk op bewindspersonen, Kamerleden en de ambtenaren die hen ondersteunen.

Iedereen moet voortdurend alert zijn in deze competitieve omgeving. Dat doet een fors beroep op de mentale en fysieke weerbaarheid. Tijd om buffers aan te leggen voor fysiek en mentaal herstel is er doorgaans niet. Een chronische overbelasting ligt op de loer.

In tijden van pandemie worden er nog een paar scheppen bovenop gedaan. Daar ligt de tweede oorzaak. Het is crisisbeheersing zonder vooraf uitgedachte handboeken. Besluiten die gisteren zijn genomen kunnen morgen veranderen. Het antwoord op die onzekerheid is in het politiek-bestuurlijke bolwerk in Den Haag houdt in: niets aan het toeval overlaten en onder hoogspanning nog harder werken.

Chronische stress

In ons lichaam zien we de gevolgen daarvan terug in chronisch verhoogde stressniveaus. Mensen kunnen alleen niet voortdurend op scherp staan. Dan verandert de structuur van ons brein en ontstaan lichamelijke klachten. Mensen worden emotioneler, impulsiever, chaotisch en gaan fouten maken.

Dat ziet de omgeving gebeuren, maar meestal niet degene die het overkomt. Dat laatste is ook een effect van chronische stress: het vermogen om te reflecteren en adequaat te handelen neemt zienderogen af.

Een voorbeeld hiervan is verkenner Kajsa Ollongren die met brisante informatie achteloos in de hand het Binnenhof verliet. Ze had net te horen gekregen dat ze positief was getest op COVID-19. Het is begrijpelijk dat dit nieuws haar heeft ontregeld. Kennelijk kwam het bij niemand op om haar vertrek in goede banen te leiden.

Zo werd ook lang de combinatie van het ministerschap van Volksgezondheid tijdens de pandemie én het lijsttrekkerschap van het CDA als vanzelfsprekend beschouwd. Dat die combinatie onmogelijk is, drong pas na verloop van tijd door. Zelfs het feit dat collega Bruno Bruins door een zevendaagse werkweek letterlijk omviel in de Tweede Kamer, maakte kennelijk weinig indruk.

De mens is geen robot

Het wordt tijd dat we accepteren dat we geen robots zijn. Wie keihard werkt en onder hoge druk staat, moet keihard rusten en heeft bovendien de ander nodig. Of je nou minister-president bent, verkenner of een gewetensvol Tweede Kamerlid. Laten we erkennen dat we elkaar nodig hebben. Zware taken over meerdere mensen verdelen en voldoende rust inbouwen. Doen we dat niet, dan blijven volgende fouten en ongelukken niet lang uit.

Dit artikel verscheen in Trouw d.d. zaterdag 17 april 2021

Jennifer Elders, register bedrijfscounselor, psychosociaal therapeut
Carolien Hamming, directeur CSR Centrum voor stress en burn-out coaching

CSR Centrum en BioRICS slaan de handen ineen om werknemers inzicht te geven in hun eigen mentale inspanning-herstel balans, op het werk en privé. Dat is tegenwoordig eenvoudig en zeer betrouwbaar te meten met de app Mindstretch. Hiermee ligt vroegsignalering van stressklachten in bedrijven binnen handbereik (anoniem uiteraard).

Ben je een werkgever en geïnteresseerd in een pilot met Mindstretch voor je werknemers? Lees hieronder meer en neem contact met ons op.

Regie over de eigen mentale balans

Vaak begrijpen werknemers niet waarom zij stressklachten ontwikkelen. Ze zijn misschien druk, maar hebben doorgaans plezier in het werk. Helaas maakt dat werknemers niet onkwetsbaar. Vitaliteit heeft niet alleen te maken met psychologische factoren, maar ook met de energetische balans tussen inspanning en herstel. Als die balans scheef is, raakt het lichaam automatisch gestrest. Ook al voelt dat vaak niet zo. Hoe eerder iemand in de gaten heeft dat zijn belasting (tijdelijk) te zwaar is, hoe beter. Zo kan men zelf adequaat maatregelen nemen om de energiebalans weer in evenwicht te brengen.

Het nieuwe meten met Mindstretch

BioRICS, een spinoff van de Katholieke Universiteit van Leuven, heeft jarenlange ervaring met het meten van lichamelijke stress op mensen (en dieren). Deze kennis en ervaring heeft BioRICS samengebracht in de gebruiksvriendelijke smartphone app Mindstretch, die gecombineerd wordt ingezet met een Fitbit smartwatch. De app toont het dagelijks mentale energiegebruik (de energie die door de hersenen wordt gebruikt) en het dagelijkse herstel.

CSR Centrum heeft de psycho-biologische kennis en kunde waarmee we al vele jaren succesvol gestreste en overspannen medewerkers coachen. BioRICS sluit daar perfect op aan met de technische kennis om mensen objectief te monitoren. Daarbij delen we zowel het streven naar hoge kwaliteit van onze producten en dienstverlening, als de theoretisch-wetenschappelijke visie op stress en stressgerelateerde klachten. Hiermee leggen we samen de basis voor nieuwe, effectieve vroegpreventie.

Aandacht voor ‘gezonde’ werknemers is hard nodig

Overbelasting (te veel stress) manifesteert zich vaak pas als verzuim bijna onontkoombaar is. Daarom is het belangrijk om aandacht te hebben voor de grote groep gezonde werknemers die, vaak onbewust, onder hoge druk staan. Dat aandacht hiervoor nodig is, blijkt ook uit onderzoek van TNO: in 2019 gaf 37% van de werknemers aan dat werkdruk of werkstress de reden was voor verzuim.

Mindstretch signaleert, verhoogt bewustwording, stuurt anonieme feedback en helpt daarmee mensen hun veerkracht te behouden of te vergroten. Medewerkers krijgen een tool in handen waarmee zij hun energetische balans kunnen bewaken en dus verzuim kunnen voorkomen.

Deskundige begeleiding van CSR Centrum beschikbaar

Soms lukt het een werknemer niet alleen en is persoonlijk advies nodig. De experts van CSR Centrum zijn gespecialiseerd in coaching die naadloos aansluit bij de metingen van Mindstretch. Het is no nonsense-coaching, met een gelijktijdige focus op psyche én lichaam, waarmee werknemers doorgaans goed uit de voeten kunnen. De ervaren coach kijkt tijdelijk mee met de werknemer en dat maakt net het verschil waardoor de balans wordt teruggevonden en het werkplezier behouden blijft.

Heeft jouw bedrijf interesse in een pilot met Mindstretch?

BioRICS en CSR Centrum willen middels pilot-projecten in bedrijven het komende jaar zo veel mogelijk ervaring opdoen met het gebruik van Mindstretch.

Heeft jouw bedrijf interesse om mee te doen met een pilot? Mail dan t.a.v. Carolien Hamming naar info@csrcentrum.nl.

Een psychobiologische aanpak bij stressklachten, overspanning en burn-out leidt gemiddeld tot betere resultaten dan een puur psychologische behandeling. We schreven hierover een whitepaper.

Geschreven door Eveline aan de Wiel
Gepubliceerd op 27-7-2020 op nu.nl

Vergeetachtig, een kort lontje en sneller emotioneel: de coronacrisis heeft ons uitgeput. Daar moeten we van herstellen, zegt stressexpert Carolien Hamming. “Wees kritisch op wat je doet. Maak je je zorgen over de veiligheid op je vakantieadres? Misschien kun je dan beter thuisblijven.”

Veel mensen begrijpen niet waarom ze zo moe zijn geraakt, vermoedt Hamming, directeur van het CSR Centrum voor stress- en burn-outcoaching. “Je denkt al snel: dat nieuws over corona, hoe erg is dat nou? Maar elke dag coronanieuws maakt je onbewust alerter. Je voelt je minder veilig. Heb ik volgende week nog werk? Gaat het goed met mijn ouders? Door die mentale zorgen gaan ook lichamelijke processen iets harder werken. Dat is een beetje stress, maar dan langdurig.”

Stress helpt je focussen

Stress is in principe niet verkeerd, benadrukt Hamming. “Stress zorgt voor energie, het maakt je actiever. Je hartslag gaat omhoog, je bloedsuikerspiegel stijgt en je kunt je beter focussen. Die verhoogde activatie heb je nodig om een prestatie te kunnen leveren.”

Daar is niets mis mee, maar een stressvolle periode vraagt extra energie. En daar moet je extra van herstellen. Je lijf moet helemaal terug naar de basiswaarden, zodat je ’s ochtends uitgerust wakker wordt en je fit voelt. Daar heerst een taboe op, weet Hamming. “Veel mensen denken dat herstellen van stress vooral psychologisch is. ‘Als je je maar sterk genoeg houdt, komt het vanzelf goed.'”

Zo is het niet, zegt Hamming. Het is ook lichamelijk. “Als je structureel te weinig herstelt, gaat je lichaam zich aanpassen aan de overactiviteit en kom je in een negatieve spiraal terecht. Je hartslag blijft een beetje hoger, je spieren blijven gespannen en je ademhaling komt minder tot rust. Zo word je steeds vermoeider en kun je overspannen raken.”

Kies voor matige inspanning. Haal een frisse neus en probeer ervan te genieten.


Carolien Hamming, directeur CSR Centrum

Hoe herstel je van coronastress? De makkelijkste manier om goed te herstellen is meer slapen, vertelt de stressexpert. “Ga op tijd naar bed, leg je telefoon weg en zet geen wekker.” Wat ook werkt: maak iedere dag een wandeling. “Kies voor matige inspanning. Haal een frisse neus en probeer ervan te genieten.” Je conditie oppeppen? Geen goed idee, vindt Hamming. “Bij intensief sporten hoort ook intensief herstellen. Dat is niet handig als je al een herstelachterstand hebt.”

Liever tijd dan een Ferrari

Ook belangrijk: doe wat je leuk vindt. “Vaak doen we onbewust dingen voor de vorm, omdat we denken dat het moet of omdat we vinden dat het hoort. Maar eigenlijk hebben we er geen zin in. Als je al vermoeid bent en je blijft dingen op je tandvlees doen, dan levert dat meer stress op.”

Daar worden we niet gelukkig van, weet ook econoom Paul Smeets van de Universiteit Maastricht. Hij deed onderzoek naar geluksbeleving in relatie tot welvaart. “We moeten een huis, een mooie auto en op vakantie gaan – het liefst twee keer per jaar. Maar van wie eigenlijk? Als je een nieuwe auto koopt, is dat de eerste maand mooi. De tweede ook nog, maar daarna ben eraan gewend. En als je met een Ferrari in de file staat, is dat nog steeds vervelend.”

We moeten een huis hebben, een mooie auto en op vakantie gaan – het liefst twee keer per jaar. Maar van wie eigenlijk?


Paul Smeets, econoom

Geluk zit volgens Smeets niet zozeer in materiële zaken, maar in wat je doet. “Wil je gelukkiger worden? Ga iets actiefs doen. Maak een wandeling, ga vrijwilligerswerk doen of spreek met vrienden af.” Ga je deze zomer niet op vakantie? Dan heb je misschien geld over om ’tijd te kopen’. Heb je een hekel aan tuinieren? Huur een tuinman in. Word je doodongelukkig van strijken? Kies voor een strijkservice. Dat neemt stress weg en levert vrije tijd op.”

Ook op vakantie gaan kan bijdragen aan herstel, denkt Hamming. “Mits je je veilig voelt, want de wereld is natuurlijk een beetje veranderd. Ben je bang voor een lockdown? Dan doet een verre reis je waarschijnlijk minder goed dan je had gehoopt. Vraag jezelf af: wat is goed voor mij? We denken vaak dat we op vakantie moeten, maar thuisblijven kan ook.”

Kijk ook onze video: Waarom raken gezonde mensen burn-out?

Lees hier het originele artikel op nu.nl

Bijna driekwart van de mensen vindt het moeilijk om buiten werktijd het werk direct los te laten. Een kwart kan niet ophouden met denken aan het werk, ook niet in het weekend of tijdens vakanties. Dat schrijft Adrian Furnham, hoogleraar Psychologie aan het University College London en de Noorse Business School in Bergen, op de website Psychology Today.

Volgens Furnham gaat het hierbij niet om de balans tussen werk en privéleven, maar over de grens tussen werk en privéleven. Het overschrijden van die grens heeft grote gevolgen. Mensen die in hun vrije tijd voortdurend aan hun werk denken, hebben zes keer meer last van concentratieproblemen dan hun collega’s die dat niet doen. Ze hebben vijf keer vaker last van angststoornissen en klagen vier keer vaker over vermoeidheid, depressies, geïrriteerdheid en piekergedrag. Furnham vat het samen als: ze zijn moe, chagrijnig en slecht in het nemen van beslissingen.

‘Krijg-het-niet-af’ stress!
Vooral mensen die klussen niet afkrijgen vinden het moeilijk om buiten werktijd hun gedachten op iets anders dan hun werk te focussen. Dat maakt dat mensen die werken aan langlopende gecompliceerde projecten hier gevoeliger voor zijn.

Loslaten betekent langer volhouden
Net als workaholics moeten de obsessieve piekeraars aangemoedigd worden om het werk los te laten, zegt Furnham. “Dat is beter voor de piekeraars en voor degenen voor wie ze werken. Een oververmoeide werknemer met burn-out is een onproductieve werknemer.”

Bron: overduurzameinzetbaarheid.nl

Tijdens het Check je Werkstress-congres op 3 november werd de publieksprijs van de Goede Praktijken Competitie uitgereikt aan Arbouw. Carolien Hamming werd daar – als uitvoerder van de werkdrukvoorziening Stress uit de bouw – ook bij betrokken.

Het publiek heeft in de aanloop naar het congres en het bekend maken van de winnaars via de facebookpagina www.facebook.com/checkjewerkstress kunnen stemmen op 10 genomineerden. Met meer dan 400 stemmen was Arbouw daarmee de publieksfavoriet. Minister Asscher reikte de publieksprijs uit aan Arbouw die individuele coaching in het leven heeft geroepen om bouw- en infrawerknemers te helpen bij hun persoonlijke aanpak van werkstress en werkdruk bespreekbaar te maken in de bouw. Inmiddels hebben zo’n 2.000 werknemers gebruik gemaakt van deze voorziening en geeft zo’n 95% aan dat ze beter functioneren, zowel op het werk als privé.

Van 3 t/m 6 november vindt de week van de werkstress plaats met iedere dag een ander CHECK-thema:
maandag 3 november: Check je werkstress
dinsdag 4 november: Check je werkplezier
woensdag 5 november: Check je beweging
donderdag 6 november: Check elkaar

Een van de grootste bedreigingen voor onze gezondheid is stress. De meeste stressoren komen van buiten, maar de meest schadelijke creëren we vaak zelf. Dat doen we door als iets spannend is er vooral over na te gaan denken en er van alles van te vinden. De betere optie is het meteen bewust te zijn en los te laten, iets wat dieren van nature doen.

Waar ons denken aan de ene kant een grote kracht is, is onjuist of te veel (na)denken een tegenkracht. Je zou kunnen zeggen dat wij westerse mensen te veel in ons hoofd zitten, in plaats van in ons hele lijf, en te veel gericht zijn op de buitenwereld, in plaats van te luisteren naar onze binnenwereld en onszelf zo de gelegenheid geven alle prikkels te verwerken. Een beetje spanning is gezond en zelfs nodig om de uitdagingen van het leven aan te gaan, maar te veel is voor niemand gezond. Zelfs kinderen en jongeren ervaren de nadelen van te veel denken en spanningen. Dat uit zich bijvoorbeeld in: irritatie en boosheid, nervositeit, zich vaak moe voelen, ’s nachts wakker liggen, hoofdpijnen, onrustige buik, (gevoel) snel te (kunnen) huilen, zich neergeslagen voelen, dwanggedachtes, slechte concentratie, onder presteren en piekeren.

Spanningen die vaak te lijf worden gegaan door het spelen van computerspelletjes, te surfen op het net of langer dan twee uur achtereen tv te kijken. Activiteiten die wel voor afleiding zorgen, maar niet voor echte ontspanning, eerder voor nog meer prikkeling. Het schijnt dat de hersenscan van iemand die computert met tv en muziek op de achtergrond overeenkomt met iemand die overspannen is! Niet echt ontspannend dus. Gelukkig zijn er alternatieven zoals sporten, maar wil je gericht werken aan bewustzijn en ontspanning dan is yoga een betere oplossing.

In de yoga is ontspanning een belangrijk onderdeel van de les, naast bewustzijn van je lichaam, gevoelens en gedachtes en het vergroten van stabiliteit. Dat laatste is geen overbodige luxe, aangezien niemand tegenwoordig nog van nature recht zit, staat en beweegt. We zijn letterlijk (makkelijker) uit ons lood geslagen, wat soms op jonge leeftijd al resulteert in klachten. Yoga geeft door die wonderlijke mix van ontspanning, bewustzijn en stabiliteit meer rust en energie in je lijf en leven.

Yoga heeft gelukkig al lang geen zweverig karakter meer. Steeds meer huisartsen adviseren yoga en ook voor kinderen is het heel normaal geworden te zeggen dat ze op yoga zitten. Ook de populariteit van mindfulness heeft yoga bekender gemaakt, aangezien mindfulness een onderdeel is van de yoga. Yoga is voor iedereen toegankelijk en daarnaast ook nog eens een activiteit die op je totale gezondheid werkt en leuk en lekker is om te doen. Dus, ervaar je stress? Heb je al eens gedacht aan yoga?

Bron: deondernemer.nl